آزمایش های رایج پزشکی

 

 

آزمایش های رایج پزشکی یا چکاپ کامل بدن با بررسی موارد حیاتی مانند وزن ، فشار خون و سایر علائم، سلامت شما را قبل از اینکه به بیماری بدخیم دچار شوید را تضمین می کند. برخی از آزمایشات شامل آزمایش خون و آزمایش HIV است.

یکی از ابزارهای کار پزشکان در تشخیص بیماری‌ها، آزمایش است. پس از معاینه ی بالینی و گرفتن شرح حال دقیق از بیمار، بیماری‌های مختلفی مطرح می‌شوند. راه تشخیص این بیماری ها از یکدیگر، انجام آزمایش های مختلف است که گاهی هم از آنها به نام آزمایش چکاپ کامل بدن نام برده می‌شود.

آزمایش‌های تشخیصی که در جریان جکاپ بدن انجام می‌شوند، می‌توانند به روش‌های مختلفی به پزشک و بیمار  کمک کنند. از جمله تشخیص بیماری، بررسی سیر بیماری، ارزیابی وضعیت سلامتی یا غربالگری.

آزمایشات تشخیصی با استفاده از نمونه گیری از بافت های بدن انجام می شوند مانند: خون، ادرار، مدفوع، مغز استخوان، مایع نخاعی، پوست، کبد، مخاط ها، دستگاه گوارش و … .

تا کنون برای شما هم پیش آمده که از وضعیت جسمانی خود نگران شوید. و دلتان بخواهد با مشاوره پزشک آزمایش های مورد نیاز را برای چکاپ سلامت خود انجام دهید. گاهی نیز پزشک برای تشخیص بیماری خاص یا رد گزینه های احتمالی برای شما آزمایش می نویسد.

آزمایش خون یا شمارش کامل سلول های خونی که به آن CBC یا Complete Blood Count هم گفته می‌شود، متداول‌ترین آزمایش خون و از بخش‌های اصلی چکاپ کامل است.

 

 

۱- آزمایش خون شمارش کامل سلول‌های خونی (CBC)

 

آزمایش شمارش کامل سلول های خونی برای تعیین وضعیت سلامتی، غربالگری برخی بیماری‌ها مانند کم خونی، سرطان خون، مالاریا و عفونت و همچنین ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای به کار می‌رود.

چیزی که اندازه‌گیری می‌شود: در آزمایش خون، انواع و تعداد سلول‌های خون از جمله گلبول های قرمز (RBC)، گلبول های سفید (WBC) و پلاکت‌ها (PLT) اندازه گیری می‌شود.

 

روش و شرایط آزمایش خون: برای انجام این آزمایش لازم نیست ناشتا باشید. این آزمایش با استفاده از نمونه خونی که به صورت وریدی از شما گرفته شده است، انجام می‌شود.

 

 

۲- آزمایش ادرار (urine analysis)

 

آزمایش ادرار همان‌طور که از نام آن مشخص است، با گرفتن نمونه‌ی ادرار انجام می‌شود. برای این آزمایش لازم است نمونه استریل و تمیز باشد، به این منظور لازم است ابتدای ادرار را بیرون بریزید و از بخش‌های میانی ادرارتان در ظرف جمع آوری ادرار بریزید.

برای آزمایش ادرار لازم نیست ناشتا باشید. نمونه‌ی ادرار در اوایل صبح با ارزش‌تر است؛ زیرا غلظت بیشتری دارد. به همین دلیل است که مراکز آزمایشگاهی تنها در ساعات اولیه صبح نمونه‌گیری می‌کنند.

در جریان چکاپ کامل بدن حتما از شما خواسته می‌شود تا یک نمونه از ادرارتان را هم تهیه کنید و به آزمایشگاه ارایه دهید.

کاربرد آزمایش ادرار: آزمایش ادرار برای بررسی بیماری‌ها مانند مانند عفونت‌ ادراری، بیماری های کلیوی و دیابت استفاده می‌شود.

چیزی که اندازه‌گیری می‌شود: رنگ ادرار، بو، اسیدیته، غلظت، کتون، خون، قند، پروتئین، نیتریت، گلبول های سفید، گلبول های قرمز، نوع سلول های موجود در ادرار و سایر اجزای آن مانند باکتری و بلورها در این آزمایش اندازه گیری می شود.

روش و شرایط آزمایش ادرار: برای آزمایش ادرار لازم نیست ناشتا باشید. نمونه ی ادرار در اوایل صبح با ارزش تر است؛ زیرا غلظت بیشتری دارد.

 

 

۳- آزمایش قند خون (Blood Sugar Test)

 

آزمایش قند خون برای اندازه گیری سطح قند خون یا گلوکز خون، اهمیت زیادی دارد. با استفاده از همین آزمایش است که تشخیص بیماری‌هایی مثل دیابت امکان‌پذیر می‌شود.

کاربرد آزمایش قند خون: این آزمایش برای غربالگری بیماری دیابت یا بررسی سیر بیماری دیابت انجام می‌شود. در لیست آزمایش‌های چکاپ کامل حتما باید آزمایش قند خون وجود داشته باشد.

 

چیزی که اندازه‌گیری می‌شود: با استفاده از نمونه خون وریدی، میزان گلوکز موجود در خون اندازه گیری می‌شود. ابتدا قند خون ناشتا (FBS) اندازه گیری می شود. بعد از آن، باید یک محلول حاوی ۷۵ گرم گلوکز را بنوشید.

۲ ساعت بعد از مصرف این محلول نیز قند خون (۲hpp) اندازه گیری می شود.

روش و شرایط آزمایش قند خون: برای انجام این آزمایش لازم است ناشتا باشید. برای این منظور، شب قبل از نمونه گیری، شام سبکی در حد وعده‌ی صبحانه میل کنید. از ساعت ۱۲ به بعد نیز به جز آب، چیز دیگری نخورید.

برای انجام این آزمایش لازم است ناشتا باشید. برای این منظور، شب قبل از نمونه گیری، شام سبکی در حد وعده‌ی صبحانه میل کنید. از ساعت ۱۲ به بعد نیز به جز آب، چیز دیگری نخورید.

 

 

۴- آزمایش چربی خون (Lipid profile)

 

آزمایش چربی خون را هم باید به صورت مرتب انجام داد. خوردن غذاهای چرب و فست فودها باعث می‌شود اکثر افراد در معرض ابتلا به چربی خون قرار بگیرند. زمانی که چربی درون رگ‌ها رسوب کند، منجر به گرفتگی رگ‌ها و سکته‌های احتمالی خواهد شد. اگر قرار باشد آزمایش خون کاملی داده باشید، باید آزمایش چربی خون و قند خون را با هم انجام دهید.

کاربرد آزمایش چربی خون: در تعیین خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و قلبی و بیماری های مرتبط کمک‌کننده است.

چیزی که اندازه‌گیری می‌شود: این آزمایش شامل اندازه‌گیری پارامترهای مختلفی مانند کلسترول، تری گلیسیرید، لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) می‌باشد.

روش و شرایط آزمایش چربی خون: برای این آزمایش لازم است ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید. برای این منظور، شب قبل از نمونه گیری، شام سبکی در حد وعده ی صبحانه میل کنید. از ساعت ۱۲ به بعد نیز به جز آب، چیز دیگری نخورید.

 

 

۵- آزمایش تیروئید (تیرویید) (Thyroid Function Test)

 

آزمایش تیروئید برای جلوگیری از ابتلای به بیماری تیروئید الزامی است. کسی که به بیماری تیروئید مبتلا می‌شود، چاغی و لاغری ناگهانی را تجربه می‌کند. برخی از موارد حا تیرویید منجر به بزرگ شدن غده تیروئید (در جلوی گلو) می‌شوند.

کاربرد آزمایش تیروئید: برای بررسی اختلالات غده تیروئید شامل هیپوتیروئیدی، هیپرتیروئیدی، گواتر، ندول تیروئیدی و … استفاده می‌شود.

چیزی که اندازه‌گیری می‌شود: این آزمایش میزان هورمون تحریک‌کننده‌ی تیروئید (TSH) و هورمون‌های تیروئیدی (تری یدوتیرونین یا T۳ و تیروکسین یا T۴) در خون را اندازه‌گیری می‌کند.

روش و شرایط آزمایش تیروئید: برای انجام این آزمایش لازم نیست ناشتا باشید. نمونه مورد نیاز از خون وریدی گرفته می‌شود. در نوزادان، نمونه ی خون از پاشنه پا گرفته می‌شود.

 

۶- آزمایش مدفوع (Stool Test)

 

در این آزمایش، مدفوع از نظر رنگ، شکل، گلبول سفید، چربی، فیبر، عفونت، وجود باکتری، ویروس، قارچ، انگل و خون مخفی در مدفوع بررسی می شود.

برای انجام آزمایش مدفوع لازم است نمونه ی مدفوع را در یک ویال جمع‌کننده‌ی حاوی ماده‌ی نگهدارنده قرار دهید. نمونه‌ی مدفوع نباید با ادرار یا آب مخلوط شود.

اما اگر درون ظرف نگهدارنده ی مدفوع که به شما داده شده است، مایع وجود داٰرد، به هیچ وجه آن را بیرون نریزید و مدفوع را با آن مخلوط کنید. پس از جمع آوری نمونه، مدفوع باید تا یک ساعت پس از جمع آوری، به آزمایشگاه منتقل شود. گاهی نمونه ی مدفوع در نوزادان، به وسیله ی یک سواب از راست روده جمع آوری می شود.

برای انجام این آزمایش لازم نیست ناشتا باشید.

 

 

۷- آزمایش پاپ اسمیر (pap smear)

 

آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی ناهنجاری های اولیه در دهانه ی رحم که در صورت عدم درمان می تواند منجر به سرطان دهانه ی رحم و برخی از عفونت های واژن یا رحم شود، انجام می شود.

زنان با سن بین ۲۱ تا ۶۵ سال یا زنانی که از نظر جنسی فعال هستند، باید هر ۳ سال یک بار پاپ اسمیر را انجام دهند. البته طول این دوره در افراد متفاوت و با توجه به بیماری های زمینه ای، سابقه ی خانوادگی بیماری ها و نتایج پاپ اسمیر قبلی، متفاوت است.

زنان با سن کمتر از ۲۱ سال یا بیشتر از ۶۵ سال، در صورتی که علائم غیرطبیعی واژن مانند ترشحات غیرطبیعی، خونریزی واژینال یا خونریزی در بین دوره های قاعدگی، خونریزی یا درد پس از مقاربت جنسی دارند، باید به پزشک مراجعه کنید تا در صورت لزوم پاپ اسمیر انجام شود.

این تست با استفاده از نمونه گیری از سلول های ناحیه ی گردن رحم انجام می شود.

برای انجام این تست لازم نیست ناشتا باشید. در زمان عادت ماهیانه به علت وجود خونریزی ممکن است نتایج این تست مختل شود. به همین دلیل ترجیحا در زمان پریودی این تست انجام نمی شود.

پزشک یا پرستار از ابزاری به نام اسپکولوم که شبیه یک قیف باریک است، برای باز کردن واژن کمک می گیرد. نمونه با استفاده از سواب، کاردک یا برس بدست می آید. سپس نمونه به یک یک ظرف حاوی ماده ی نگهدارنده ی مخصوص منتقل می شود.

با استفاده از این آزمایش عفونت های مختلف باکتریایی، قارچی و ویروسی تشخیص داده می شود.

آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی ناهنجاری‌های اولیه در دهانه‌ی رحم که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به سرطان دهانه‌ی رحم و برخی از عفونت‌های واژن یا رحم شود، انجام می‌شود.

 

 

۸- آزمایش روماتیسم (RA)

 

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی است که در طولانی مدت باعث تخریب مفاصل می شود. برای تشخیص این بیماری آزمایش های مختلفی در قالب آزمایش روماتیسم انجام می شود.

از جمله: anti ccp ،(CRP) C-Reactive Protein، ANA، فاکتور روماتوئیدی (RF )، اسید اوریک (uric acid)، کلسیم (Ca)، آلکالین فسفاتاز (ALP) و سدیمانتاسیون یا سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR). برای انجام این آزمایش لازم نیست ناشتا باشید.

علاوه بر این، از آزمایشات تصویربرداری مانند عکس اشعه ی ایکس از مفصل درگیر نیز می تواند به تشخیص روماتیسم مفصلی کمک کند.

 

 

۹- آزمایش ایدز (HIV)

 

اچ آی وی (HIV) یکی از بیماری های مقاربتی یا منتقله از راه جنسی است که ویروس HIV در ایجاد آن دخیل است. از آنجا که درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، پیشگیری از آن جزو اهداف اصلی سازمان بهداشت جهانی (WHO) است.

تشخیص این بیماری با استفاده از نمونه خون وریدی میسر می‌شود. تست‌های تشخیص آنتی بادی مانند الایزا، تست سریع (Rapid Test), وسترن بلات و تست‌های شناسایی ویروس مانند تست آنتی ژن اچ آی وی، پی سی آر (PCR) و کشت ویروس از آزمایش‌هایی هستند که برای تشخیص HIV انجام می‌شود.

برای انجام آزمایش ایدز (HIV) لازم نیست ناشتا باشید.

 

 

۱۰- آزمایش اچ پی وی (HPV)

 

زنان و مردانی که از نظر جنسی فعال هستند یا بیش از یک شریک جنسی دارند، باید از نظر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی (STD) به طور منظم معاینه شوند.

ویروس پاپیلومای انسانی (human Papillomavirus)، انواع مختلفی دارد که برخی از آن ها باعث ایجاد سرطان دهانه رحم در زنان می شوند. به همین منظور زنان با سن ۲۱ تا ۳۰ سال، لازم است هر ۳ سال یک بار از نظر ابتلا به ویروس اچ پی وی (HPV) و ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم بررسی شوند.

زنان با سن بین ۳۰ تا ۶۵ سال نیز باید هر ۵ سال یکبار این تست را تکرار کنند. فاصله ی زمانی بین آزمایش‌های اچ پی وی، با توجه به فعالیت جنسی و نتیجه ی آزمایش‌های قبلی می‌تواند متغیر باشد.

نمونه گیری برای اچ پی وی، مانند نمونه گیری برای تست پاپ اسمیر است. پزشک اسپکولوم را وارد واژن می‌کند و با استفاده از سواب (Swab) نمونه‌برداری از دهانه‌ی رحم را انجام می‌دهد.

آزمایش hpv، تنها وجود ویروس را نشان می‌دهد و وجود سلول‌های غیرطبیعی، بدخیم یا پیش سرطانی را مشخص نمی‌کند. به همین دلیل تست پاپ اسمیر و تست اچ پی وی همزمان انجام می‌شوند.

 

 

۱۱- آزمایش هپاتیت (Hepatitis)

 

هپاتیت یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس هپاتیت ایجاد می شود و بیشترین تاثیر آن بر روی کبد است. این بیماری با توجه به نوع ویروس ایجاد کننده به انواع هپاتیت D ،C ،B ،A و E تقسیم بندی می شود. بررسی ابتلا به این بیماری، به نمونه خون وریدی و آزمایش هپاتیت نیاز دارد.

برای انجام این آزمایش نیاز نیست ناشتا باشید.

یکی دیگر از راه های تشخیص ابتلا به هپاتیت، بیوپسی کبدی یا نمونه‌برداری از کبد است.

از زمان ابتلای فرد تا زمان شروع علائم، بیماری قابل انتقال به دیگران است که این زمان حدود ۴ هفته است. به طور کلی بزرگسالان پس از آلوده شدن به ویروس به مدت ۲ هفته و کودکان و افرادی که دارای نقص ایمنی هستند تا ۶ ماه می توانند این بیماری را به دیگران انتقال دهند.

آنتی بادی یا آنتی ژن ویروس هپاتیت که وجود آن ها در این آزمایش بررسی می شود عبارتند از:

• HBsAg
• anti HCV Ab
• anti HAV Ab
• anti HBc Ab
  از زمان ابتلای فرد به ویروس هپاتیت تا زمان شروع علائم، بیماری قابل انتقال به دیگران است که این زمان حدود ۴ هفته می باشد.

 

۱۲- آزمایش بررسی عملکرد کبد (LFT)

 

آزمایش عملکرد کبد که پنل کبدی نیز نامیده می شود، برای برای غربالگری و کنترل بیماری‌های کبدی استفاده می شود. وقتی کبد آسیب می بیند، آنزیم های موجود در سلول‌های خود را در خون آزاد می کند.

به علت آسیب وارد شده، عملکرد سلول های کبدی کاهش می‌یابد و در نتیجه سطح پروتئین های تولید شده توسط کبد نیز در خون کاهش می یابد. با اندازه گیری سطح این آنزیم ها و پروتئین ها می توان عملکرد کبد را بررسی کرد.

به وسیله ی این آزمایش، تشخیص برخی بیماری های کبدی از جمله هپاتیت، سیروز کبدی، زردی، هموکروماتوز، بیماری ویلسون و بیماری‌های کبدی مرتبط با الکل میسر می‌شود. برای این تست، به نمونه خون وریدی نیاز است.

قبل از انجام تست لازم نیست ناشتا باشید.

در این آزمایش مواردی که بررسی می شوند عبارتند از: ALT ،AST ،ALP، بیلی روبین (Bili)، آلفا فتوپروتئین (AFP)، آلبومین (Alb)، پروتئین کل، GGT، زمان پروترومبین (PT)، هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C.

 

۱۳- آزمایش بررسی عملکرد کلیه

 

از آزمایش بررسی سلامت و عملکرد کلیه برای کمک به تشخیص و مدیریت بیماری های موثر بر عملکرد کلیه، بررسی وجود سنگ های کلیوی، غربالگری بیماری های کلیوی، غربالگری فردی که در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی قرار دارد، یا پیگیری فردی که بیماری کلیوی شناخته شده دارد، استفاده می شود.

به این منظور، نمونه خون وریدی از بیمار گرفته می شود.

برای این آزمایش لازم است ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید.

پنل عملکرد کلیه گروهی از آزمایشات را شامل می شود که برای ارزیابی عملکرد کلیه، انجام می شود. این آزمایشات سطوح مواد مختلف از جمله مواد معدنی (فسفر، کلسیم)، مواد دفعی کلیه (اوره،‌ کراتینین)، الکترولیت‌ها (سدیم،‌ پتاسیم، کلرید، بی کربنات)، پروتئین (آلبومین) و گلوکز (قند) را در خون اندازه‌گیری می‌کند تا سلامت فعلی کلیه‌ها تعیین شود.

بررسی ادرار ۲۴ ساعته، آنالیز ادرار،‌ کشت ادرار، بررسی میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) نیز یکی دیگر از قسمت‌های بررسی عملکرد کلیه است.

در صورت وجود نتایج غیرطبیعی در آزمایشات اولیه ممکن است آزمایشات اضافی مانند تصویربرداری از کلیه یا بیوپسی کلیه نیز انجام شود.

از آزمایش بررسی سلامت و عملکرد کلیه برای کمک به تشخیص و مدیریت بیماری‌های موثر بر عملکرد کلیه، بررسی وجود سنگ‌های کلیوی، غربالگری بیماری‌های کلیوی، غربالگری فردی که در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی قرار دارد، یا پیگیری فردی که بیماری کلیوی شناخته‌شده دارد، استفاده می‌شود.

 

 

۱۴- تست آنتی بادی (Ab)

 

آنتی بادی ها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند. آنتی بادی ها از جنس پروتئین های ایمونوگلوبولین بوده و به محافظت از افراد در برابر ویروس ها، باکتری ها، مواد شیمیایی یا سموم کمک می کنند. آنتی بادی انواع مختلفی دارند از جمله:

• IgM
• IgG
• IgA
• IgE

با استفاده از نمونه‌ی خون بیمار وجود یا عدم وجود یک آنتی بادی خاص (کیفی) یا مقدار آنتی بادی موجود (کمی) اندازه‌گیری می‌شود.

تست آنتی بادی برای تشخیص قرار گرفتن در معرض عامل عفونی یا خارجی،‌ سطح ایمنی بدن در برابر میکروارگانیسم خاص، تشخیص بیماری خود ایمنی، واکنش در برابر انتقال خون، بررسی پس زدن پیوند عضو، آلرژی،‌ بررسی روند عفونت یا روند بیماری های خود ایمنی انجام می شود.

 

 

۱۵- تست آلرژی

 

تست آلرژی برای غربالگری آلرژی و شناسایی آلرژن های خاص استفاده می شود. در این آزمایش، ایمونوگلوبولین ای (IgE) اندازه گیری می شود. ایمونوگلوبولین E، پروتئینی است که به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن عمل می کند.

این پروتئین در حالت طبیعی، در خون بسیار کم است اما در واکنش های آلرژیک بالا می رود.

برای این آزمایش از نمونه ی خون وریدی استفاده می شود و نیازی نیست ناشتا باشید.

در نوع دیگری از تست آلرژی، از مواد حساسیت زا با غلظت کم یا دارویی که وجود حساسیت به آن باید بررسی شود، استفاده می شود. در این آزمایش، مقدار اندکی از ماده ی حساسیت زا یا داروی خاصی به زیر پوست تزریق می شود. پس از تزریق، پوست به اندازه ی یک عدس متورم می شود.

با استفاده از خودکار،‌اطراف ناحیه ی تزریق مشخص می شود تا در صورت تغییر اندازه ی تورم یا قرمز شدن محل یا بروز هرگونه علامت حساسیت، بتوان محل اصلی تزریق را شناسایی کرد. در این روش پس از گذشت ۱۵ دقیقه می توان نتیجه ی تست را مشاهده کرد.

در صورت استفاده از پچ آلرژی، پچ باید ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روی پوست قرار گیرد.

 

 

۱۶- آزمایش ژنتیک

 

آزمایش ژنتیک شامل استخراج یک نمونه از DNA موجود در خون و بررسی از نظر تغییرات ژنتیکی (جهش) است. علاوه بر بررسی نمونه ی خون، لازم است شجره نامه ی خانوادگی نیز از نظر وجود بیماری های مختلف رسم شود. برخی بیماری های ژنتیکی که از این طریق قابل تشخیص هستند عبارتند از:

• هموفیلی (در این بیماری توانایی لخته شدن خون تحت تاثیر قرار می گیرد).
• فیبروز کیستیک (این بیماری باعث تجمع مخاط چسبنده در ریه ها می شود).
• آتروفی عضلانی نخاع (این بیماری شامل ضعف عضلات و از دست دادن تدریجی قدرت حرکت عضلات می شود).
• کم خونی سلول داسی شکل (در این بیماری سلول های قرمز خون طبیعی در بدن،‌ دچار کمبود می شوند).
• بیماری کلیه پلی کیستیک (این بیماری ژنتیکی باعث ایجاد کیست (کیسه های پر از مایع) در کلیه ها می شود).

همچنین از آزمایش ژنتیکی می توان برای بررسی اینکه فردی حامل ژن خاصی است استفاده کرد. این آزمایش خطر ابتلا به بیماری ژنتیکی را تشخیص می دهد.

 به عنوان مثال، اگر برادر یا خواهرتان در اواخر زندگی به یک بیماری ژنتیکی مانند بیماری هانتینگتون مبتلا شده باشند، می توانید از آزمایش ژنتیک برای بررسی احتمال وجود این بیماری در خودتان نیز استفاده کنید.

از مواردی که در صورت مشاهده لازم است آزمایش ژنتیک انجام شود عبارتند از:

• مشاوره‌ی قبل از ازدواج
• مرده زایی
• سقط جنین مکرر
• مرگ بدون دلیل بعد از تولد
• نازایی
• ناباروری
• سرطان ارثی در خانواده و ناقل بودن یکی از اعضای فامیل.
• آزمایش ژنتیک شامل استخراج یک نمونه از DNA موجود در خون و بررسی از نظر تغییرات ژنتیکی (جهش) است.

 

 

۱۷- آزمایش سرطان خون

 

در صورت وجود سرطان در خانواده ی شما، آزمایش سرطان خون ممکن است انجام شود. این آزمایش می تواند برای تشخیص برخی از سرطان ها یا بررسی خطر ابتلا به نوع خاصی از سرطان، انجام شود.

برای مثال:

1- آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) می تواند به تشخیص سرطان پروستات کمک کند. اگرچه این آنزیم در سایر بیماری ها مانند بزرگ شدن پروستات یا پروستاتیت را نیز بالا می رود.

2- پروتئین CA۱۲۵، می تواند ابتلا به سرطان تخمدان را نشان دهد. در شرایط دیگری مانند بارداری یا بیماری التهابی لگن (PID) نیز این پروتئین در خون بالا می رود.

3- وجود ژن های BRCA۱ و BRCA۲، می توانند احتمال ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان در زنان را افزایش دهند.

 

۱۸- آزمایش کشت خون (Blood Culture)

 

از آزمایش کشت خون برای بررسی وجود عفونت سیستمیک در جریان خون استفاده می شود. در صورت وجود علائم و نشانه هایی از عفونت باکتریایی مانند تب و لرز و خستگی، که ممکن است با بیماری های دیگری مانند عفونت ادراری (UTI)، ذات الریه، اسهال یا عفونت پوستی نیز همراه باشد، این آزمایش درخواست می شود.

برای این آزمایش به نمونه خون وریدی نیاز است. برای به حداقل رساندن خطا در آزمایش، پوست محل خونگیری به وسیله ی محلول آنتی سپتیک ضدعفونی می‌شود.

به منظور افزایش دقت، چندین نمونه ی خون از قسمت های مختلف گرفته می شود. گاهی نیز نمونه گیری در فواصل زمانی مختلف انجام می شود.

از آزمایش کشت خون برای بررسی وجود عفونت سیستمیک در جریان خون استفاده می شود.

 

 

۱۹- آزمایش کشت زخم (Wound Culture)

 

در صورت شک به آلودگی زخم توسط یک میکروارگانیسم بیماری زا، آزمایش کشت زخم انجام می شود. به این منظور، از ترشحات زخم به وسیله ی یک سواب استریل، نمونه گرفته می‌شود. در صورت لزوم از قسمت‌های عمیق تر زخم یا بافت های زیرین، به وسیله ی سرنگ یا چاقوی جراحی نمونه برداری می شود.

کشت زخم، کمک می کند تا مشخص شود که زخم به کام نوع خاص از باکتری آلوده شده است و آنتی بیوتیک مناسب برای کمک به ترمیم زخم را نیز مشخص می کند.

 

 

۲۰- تست بارداری و بیبی چک (بتا hCG)

 

در تست بارداری، هورمونی به نام گنادوتروپین جفتی انسانی (بتا hCG) اندازه گیری می شود. این آزمایش برای تشخیص بارداری، بارداری خارج رحمی، بیماری تروفوبلاستیک (تومورهایی که منشا آن ها از جفت بوده و در دوران بارداری ایجاد می شوند)، تومورهای سلول زایا (تومورهایی که در بیضه از سلول اسپرم یا در تخمدان ها از سلول تخمک ایجاد می‌شوند)،‌ استفاده می شود.

آزمایش hCG ممکن است پس از گذشت ۱ هفته از بارداری مثبت شود.

برای این آزمایش، نمونه ی ادرار اول صبح یا نمونه ی خون لازم است.

برای انجام این تست لازم نیست ناشتا باشید.

اما به یاد داشته باشید که برای نمونه گیری ادرار، مایعات مصرف نکنید. این کار باعث رقیق شدن ادرار و ایجاد نتیجه ی منفی کاذب می شود.

 

 

۲۱- بیوپسی یا نمونه برداری از مغز استخوان (Bone marrow biopsy)

 

آزمایش بیوپسی مغز استخوان برای ارزیابی نوع و کمیت و سطح بلوغ سلول‌های خونی موجود در مغز، ارزیابی ساختار فیبری مغز استخوان، تشخیص یا نظارت بر بدخیمی هماتولوژیک و بررسی علت تب با منشا ناشناخته در بیماران دچار نقص ایمنی استفاده می شود.

نمونه ی مغز استخوان به طور معمول از استخوان ران یا جناغ جمع آوری می شود.

برای انجام این آزمایش لازم است ناشتا باشید.

قبل از انجام آزمایش لازم است پزشک خود را در مورد هرگونه حساسیت دارویی، داروهایی مصرفی به خصوص آسپرین و وارفارین یا هر نوع داروی رقیق کننده‌ی خون، اختلالات خونریزی و بارداری،‌ مطلع کنید.

در بیوپسی مغز استخوان انواع مختلف و تعداد و شکل ظاهری سلول های خونی بررسی می‌شوند.

 

 

نام تست
CBC	=  برای شمارش کامل سلول های خونی و وضعیت کلی سلامتی وهمچنین تشخیص بیماری های مختلف مانند عفونت و کم خونی و سرطان  ها انجام میگیرد.
FBS	=   قند خون ناشتا برای تشخیص دیابت اندازه گیری میشود.
TG	=   تری گلیسیرید نوعی چربی است که افزایش ان موجب بیماریهای قلبی میشود.
Cholesterol	=   مقدار ترکیبی کلسترول های خوب و بد میباشد.
HDL	=   کلسترول خوب بدن میباشد.
LDL	=   کلسترول “بد” میباشد و مقادیر بالای آن عامل اصلی انسداد شریان ها میباشد.
AST	=   آنزیم کبدی و برای بررسی آسیبهای کبدی میباشد.
ALT	=   آنزیم  دیگر کبدی و برای بررسی آسیبهای کبدی میباشد.
ALP	=   آنزیمی است بیشتر برای بررسی مشکلات کبد و استخوان.
Urea	=   اوره برای بررسی عملکرد کلیه میباشد.
Creatinine	=   کراتینین به همراه اوره برای بررسی عملکرد صحیح کلیه میباشد.
Urine analysis	=    آزمایش ادرار  برای تشخیص اختلالاتی مانند عفونت های دستگاه ادراری، بیماری های کلیوی و  دیابت بررسی میگردد.
Uric Acid	=   اسید اوریک جهت بررسی سنگ کلیه و نارسایی کلیه یا التهاب داخل و اطراف مفاصل  و بیماری نقرس  انجام میشود.
ESR	=   برای بررسی التهاب در هر جای بدن بررسی میگردد.
TSH	=   هورمون اصلی عملکرد تیروئید میباشد.
Vitamin D۳	=   اندازه گیری میزان ویتامین D۳ میباشد.