انواع تیغ جراحی وکاربردهای آن

تیغ جراحی (بیستوری) چیست؟

تیغ بیستوری، در واقع همان تیغ جراحی است که به آن اسکالپل نیز گفته می شود و در زبان فرانسوی به این تیغ های جراحی بیستوری گفته می شود .

این تیغ های جراحی یا همان بیستوری از جنس  فولاد تقویت شده با کربن استریل است و در امور های مختلفی کاربرد دارد

تیغ بیستوری دارای انواع مختلفی میباشد  به دو صورت قابل تعویض یا ثابت ارائه میشود که هر کدام از این تیغ ها در امور متناسب با خود مورد استفاده قرار میگیرد

عموما تیغ های جراحی یا همان بیستوری  در بسته های 100 عددی ارائه میشود و داخل هر بسته تیغ ها دارای جلد میباشند. لازم بذکر است که دسته تیغ جراحی بایستی منطبق با نوع جراحی انتخاب شود.

با خواندن این مقاله شما را با موضوعات مانند : تیغ بیستوری چیست ؟ انواع تیغ جراحی بیستوری ، کاربرد تیغ بیستوری چیست ؟ نحوه قرار دادن تیغه روی دسته بیستوری آشنا میشوید

تیغ جراحی ازچه موادی ساخته شده:

تیغ جراحی استریل از مواد استیل ضد زنگ و فولاد کربنی ساخته شده است که از طریق پانچ، عملیات حرارتی، آسیاب و فرآیندهای برش و… به پزشکی با شفافیت و مقاومت ارائه می شود.

پس از بسته بندی، محصولات با استفاده از اشعه گاما برای استفاده یک بار مصرف بالینی استریل می شوند. تیغ بیستوریابزار جراحی برای برش پوست است که از زمان شروع جراحی مدرن برای ایجاد برش های پوستی، تشریح بافت و انواع روش های جراحی استفاده می شود.

محیط اتاق عمل، ابزارهای جراحی مناسب، از جمله وسایل گرفته تا نورپردازی جراحی، می توانند به اندازه تخصص و فنون تیم های جراحی، حیاتی باشند. تیغ های جراحی اهمیت حیاتی داشته و باید از بالاترین استانداردها برخوردار باشند.

این تیغ ها برای برش موثر بافت انسان، باید دارای تیزی و کیفیت بالا و شکل خاص باشند. داشتن تیغ های چاقوی جراحی مناسب برای عمل های خاص می تواند تفاوت زیادی در موفقیت تیم جراحی ایجاد کند و رقم خوردن بهترین نتیجه ممکن را برای بیماران تضمین کند.

این امر به ویژه در جراحی های چشم، قلب و عروق و آندوسکوپی، صدق می کند. بسته به نوع جراحی یا روش انجام آن، مهارت جراحی جمعی تیم و طرح فیزیکی اتاق عمل، انواع مختلف تیغ ها مزایای مختلفی دارند.

شرکت‌های مختلفی در جهان تیغ‌های جراحی یا بیستوری تولید می‌کنند که از معروف‌ترین و معتبرترین آن‌ها می‌توان به سوان مورتون، مارتین، های – کات (Hi-Cut) و موریس اشاره کرد.

سایزهای تیغ بیستوری و کاربرد آن ها

انواع تیغ بیستوری با کاربردهای مختلفی در پزشکی قابل استفاده می باشد. از این تیغ برای جراحی، برش دادن بدن بیمار، ایجاد شکاف و کارهایی از این دست استفاده می شود.

البته تیغ بیستوری یک بار مصرف نیز در بازار وجود دارد که برای کارکردهای خاصی می توان از آن ها استفاده نمود.

برخی از برندهای تولید کننده نمونه های قابل تعویض تیغ را روانه بازار می نمایند که بعد از مصرف می توان تیغ کارکرده آن را تعویض نمود.

این ابزار پرکاربرد جراحی، بیشتر در سایزهای 10، 11، 12، 15، 18، 20 و 22 و در برندهای مختلفی در بازار پزشکی در دسترس می باشند که در ادامه به کاربرد برخی از متداول ترین تیغ های جراحی اشاره خواهیم کرد.

هر تیغ بیستوری جهت راحتی و امنیت در استفاده، باید روی یک دسته بیستوری قرار گیرد. دسته بیستوری همانند تیغه های بیستوری در سایزها و اشکال مختلف موجود است

بیستوری شماره 10 رایج ترین نوع محسوب می شود که عمدتا برای باز کردن پوست از آن بهره می گیرند.

بیستوری شماره 11 برای ایجاد برش های عمیق در بافت های ظریف کاربرد دارد. در جراحی های عروقی نیز از آن استفاده می شود

بیستوری شماره 12 برای تانسیل بینی مورد استفاده می شود.

بیستوری شماره 15 در ایجاد برش های کوچک پوستی از آن استفاده می شود.

بیستوری شماره 20 همانند 10 است، با این تفاوت که اندازه بزرگ تری دارد

بیستوری شماره 21 ،22 ،22A ،23 ،24 ،25 در برش پوستی در نواحی ضخیم مثل ران کاربرد دارد

تیغ بیستوری شماره 10

این تیغ دارای یک لبه برش منحنی است و به طور کلی برای ایجاد برش های کوچک تر در پوست و عضلات استفاده می شود. برای جراحی های تخصصی مانند برداشتن شریان رادیال، حین عمل بای پس عروق کرونر، باز کردن برونش در طی جراحی توراکس و ترمیم فتق مغبنی مطلوب تر است. این تیغ جراحی با دسته شماره ۳ سازگار است. این بیستوری علاوه بر این که برای مصارف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد در صنعت،  کارهای صنایع دستی و کنده کاری روی چوب نیز کاربرد دارد، از این تیغ کوچک جهت کاشت مو، حجامت و PRP نیز استفاده می شود.

تیغ بیستوری شماره 11

یکی از پرکاربردترین و تیزترین تیغ ها جهت انجام حجامت تیغ بیستوری شماره 11 می باشد. از این تیغ همچنین برای برش های مختلف جراحی عمومی و عروقی استفاده می شود. به عبارت دیگر، از این تیغ بیشتر برای ایجاد برش های سطحی و ظریف روی بدن بیمار می توان استفاده کرد. این تیغ دارای یک شکل مثلثی است که به راحتی قابل تشخیص است و در امتداد لبه هیپوتنوز با یک نوک تیز شده است.از تیغ استاندارد شماره ۱۵ است، بنابراین مقاومت تر و استحکام بیشتری را ارائه می دهد. وبرای اقدامات ارتوپدی، جراحی و عروقی، جراحی های ترمیمی فک و صورت، آسیب شناسی اطفال و اقدامات کالبد شکافی و گرفتن بریدگی ناخن و بیوپسی برای تشخیص وانیکومایکوزیس ایده آل است.

تیغ بیستوری شماره 15

این تیغ یک لبه ی گرد و کوچک دارد و برای ایجاد برش های بسیار ظریف و منحنی شکل استفاده می شود. به عبارت دیگر، از تیغ بیستوری شماره 15 می توان برای جراحی اندام های حساس مانند قلب استفاده کرد. یکی از مهم ترین مصارف این تیغ، برای عمل بلفاروپلاستی یا جراحی چشم می باشد، به دلیل حساس بودن ناحیه اطراف چشم باید از این تیغ استفاده شود. این تیغ با دسته شماره ۳ بیشتر مورد استفاده جراح پوست قرار می گیرد. علاوه بر تجهیزات مناسب، تکنیک مناسب برای اطمینان از یک برش دقیق الزامی است. همچنین از آن برای ایجاد برش های ریز و منحنی شکل استفاده می شود.

تیغ بیستوری چه کاربردی دارد ؟

تیغ های Scalpel یا تیغ جراحی وسیله ای پر استفاده در امور پزشکی و دندانپزشکی میباشد که متن زیر به کاربردها تیغ بیستوری پرداخته شده است .

• تیز بودن و برندگی مناسب برای انواع جراحی پوستی
• این تیغ ها از جنس باکیفیت و از متریال ضد زنگ ساخته شده اند
• دارای کیفیت درجه یکی هستند از این رو جهت مصارف پزشکی کاربردی گسترده دارد و با قیمت مناسب به فروش می رسد.
• تیغ‌های بیستوری شماره ۶،۹،۱۰،۱۱،۱۲،۱۴ و۱۵ با دسته بیستوری شماره ۳ و ۹ منطبق می‌باشند.
• تیغ‌های بیستوری شماره ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ با دسته بیستوری شماره ۴ و ۶ منطبق می‌باشند.
• تیغ شماره ۱۱ برای ایجاد شکاف کوچک بکار می‌رود و درحجامت کاربرد دارد.و بر روی دسته بیستوری شماره ۷ قرار میگیرد.
• تیغه‌ها و دسته‌ها، سایزهای گوناگونی دارند با توجه به عمق ناحیه عمل، جراح چاقوی مناسب را درخواست می‌کند.
• این تیغ ها بسیار برنده بوده وبرای جراحی بدن، کالبدشکافی و بعضی مواقع در صنایع دستی کاربرد دارد.
• اسکالپل‌ها ممکن است یک بار مصرف یا با کاربرد همیشگی باشند.
• تیغه برخی از آن‌ها را می‌توان تعویض کرد ولی برخی دیگر قابلیت تعویض ندارند ولی می‌توان آنها را تیز کرد.
• تیغه و دسته بیستوری (اسکالپل‌ها) به اشکال مختلف وجود دارند. اکثراً از جنس استیل کربن و برنجی می‌باشند.
• تیغ های پر مصرف دندانپزشکی سایزهای 11 و 12 و 15 می باشد.

دسته بیستوری (اسکالپل)

به دسته‌های اسکالپل گاهی (دسته B.P) هم گفته می‌شود. چرا که اولین بار تیغ‌های جراحی دو تکه در سال ۱۹۱۵ توسط کارخانه برد پارکر (Bard-Parker) ساخته شد. کارخانه برد پارکر یک روش استریلیزه کردن سرد ابداع کردند که مانع از کند شدن تیغ می شد، پیش از آن از روش حرارت دادن برای استریل کردن تیغ‌ها استفاده می‌شد.

دسته‌های اسکالپل به طور کلی در دو نوع صاف و قلمی شکل عرضه می‌شود که متناسب با شماره تیغ بیستوری به کار گرفته می‌شود.

معمولا دسته‌های بیستوری از شماره ۱ تا ۷ شماره‌ گذاری می‌شوند. هر چه شماره بالاتر رود دسته‌های بیستوری نازک‌ تر و بلندتر شده و برای جراحی‌های عمیق کاربرد دارند.

دسته بیستوری ها معمولاً از برنج، برحسب اندازه تیغه ها ساخته شده اند و دارای اندازه و اشکال کمی متفاوت هستند.

تیغه های شماره 4، 9، 10، 11، 12، 14، 15 با دسته بیستوری شماره 3 و 7 مطابقت داشته و تیغه بیستوری های20، 21، 22، 23 و 24 روی دسته بیستوری شماره 4 و 6 قرار داده می شوند.

نحوه قرار دادن تیغ روی دسته بیستوری

جا انداختن و در آوردن تیغ حتماً بایستی به کمک سوزن‌گیر صورت گیرد.

انتهای تیغ، مایل بوده و گردن دسته اسکالپل نیز یک شیار یا لبه مایل دارد و بایستی جهت تیغ موقع جا انداختن با هم موازی و منطبق شوند.

قسمت بالا و کند تیغه، به وسیله پنس گرفته شده و سپس داخل شیار بیستوری قرار می گیرد.

برای درآوردن تیغ، انتهای آن را با سوزن‌گیر گرفته و درحالی که دهانه رو به پایین قرار دارد، آن را به جلو رانده و تیغ را خارج کنید.

خرید تیغ بیستوری با کیفیت

نکته ای که لازم است هنگام خرید تیغ بیستوری به آن توجه شود، کاربرد این تیغ در عمل جراحی می باشد، که پزشکان با توجه به ظرافت و نوع عمل یکی از انواع تیغ های بیستوری را برای کار خود انتخاب می کنند. برخی از این تیغ ها به صورت یک بار مصرف می باشند ولی بعضی دیگر را می توان با تیز کردن چندین بار استفاده کرد.

تقسیم بندی تیغ جراحی بر اساس شماره است و کاربرد هر شماره با دیگری متفاوت است و هر شماره ای در جراحی خاصی استفاده می شود. تیغ های جراحی هم به صورت قابل تعویض هم ثابت وجود دارند. این محصولات غالبا از استیل کربن و برنج ساخته می شوند. حتما باید استریل باشند و استاندارد موردنیاز در ساخت آن ها رعایت شده باشد. لازم به ذکر است که تیغ های بیستوری همراه با دسته نیستند و دسته آن باید جداگانه خریداری نمود. از موارد کاربرد تیغ بیستوری می توان به استفاده از آن در برش های جراحی، بخیه زدن، کالبد شکافی و حجامت اشاره کرد. تیغه ها و دسته های تیغ بیستوری سایزهای مختلفی دارند و با توجه به عمق ناحیه عمل باید تیغ مناسب تهیه شود.