خوشحالی
خوشحالی
خوش حالی، خرسندی یا شادی (به انگلیسی: Happiness) یک حالت روانی است
که در آن فرد احساس عشق، لذت، خوشبختی یا شاد بودن می‌کند.
مسائل مختلفی همچون مسائل زیستی، روانشناختی یا دینی برای تعریف و دلیل خرسندی آورده شده است.
پژوهش‌ها نشان داده است که شادی رابطه‌ای مستقیمی با مسائلی همچون پیوندها و تعامل‌های اجتماعی،
وضعیت فرد از نظر داشتن شریک زندگی، کار، درآمد و حتی نزدیکی به انسان‌های شاد دارد.
افرادی که در جشن‌ها، دیدارها و محفل‌ها شرکت می‌کنند از میزان شادی بیشتری برخوردار هستند.
افراد زیادی شادی و خوشحالی را برابر با احساس خوشبختی و سربلندی می‌دانند.
فیلسوفان و متفکرانِ مذهبی شادی را واژه‌ای برای یک زندگی خوب یا موفق و نه فقط یک احساس، تعریف كرده اند.
تعاریف مختلفی از «شادى» ارائه شده است. در تعریف لفظی، شادی را «خوشدلی» ، «شادمانی» ، « آرامش»
و مقابل اندوه و غم تعریف کرده و معادلهای آن را لغاتی همانند «بهجت» ، «طرب» ، «انبساط» ، و «فرح» دانسته اند.
برخي فيلسوفان معتقدند ، «شادی» همان «مطلوب» ماست. و نیاز به تعریف ندارد.
و شادی را با علم حضوری در خود می یابیم و بدیهی است و به تعریف نظری نیاز نیست.
با این حال تعاربفی از آن ارائه شده است. قديمىترين تعريف شادى از افلاطون است.
وی سه بعد براى روح انسان قائل است كه عبارت اند از : عقل، شهوت و خشم. و براى هر كدام از آنها ، شادی خاصى قائل است.
سبب شادی
بنابر برخی داده‌های موجود که بر اساس دیدگاه مردم گردآوری شده‌اند؛
ایرانیان با جشن گرفتن، بودن در کنار خانواده، رفتن به مسافرت و پارک، داشتن امکانات اجتماعی،
پیروزی بر دیگران، ثروتمند بودن و سلامتی احساس شادی می‌کنند.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند مدیتیشن یا مراقبه در کنار تأثیرات مثبت روانشناختی، موجب احساس عمیق شادی در انسان می‌شود.
فواید
دانشمندان دریافته‌اند که شادی و خوشحالی سبب تقویت سیستم دفاعی بدن و همچنین سیستم عصبی انسان می‌شود.
تحقیقات
حد و حدود «خوشحال بودن» در ایران، پیوند ناگسستنی با رعایت موازین دینی و شرعی دارد
که معمولاً با تأکید بر تمایز میان «شادی اسلامی» و «شادی غربی» تعریف می‌شود.
هر ساله با فرارسیدن مناسبت‌هایی مانند نوروز، ماه رمضان و زادروزهای پیشوایان اسلام،
مسئولان حکومت جمهوری اسلامی، دیدگاه‌هایی را در این مورد طرح می‌کنند.
در دههٔ ۸۰ خورشیدی برخی مقامات حکومتی و دینی، از اصطلاح «مهندسی شادی»
برای تعریف محدوده‌های مجاز خوشحالی شهروندان استفاده می‌کردند.
در ایران همه ساله در ایام و مناسبت‌های مختلف مراسم عزاداری و روضه‌خوانی برپا می‌شود
و تعزیه به‌عنوان جزئی از فرهنگ ایرانیان محسوب می‌شود،
درحالیکه این رسوم و فرهنگ‌ها با خوشحالی یا شادی در تعارض‌اند.
طبق نظرسنجی مؤسسه گالوپ که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، ایرانیان پس از مردم عراق، دومین مردم ناشاد در دنیا معرفی شدند.
بنابر گزارش منتشر شده، بعد از عراق و ایران، کشورهای مصر، یونان و سوریه غمگین‌ترین مردم دنیا را داشتند.
بنا بر تحقیقات مؤسسهٔ گالوپ، میزان درآمد ماهانه و ثبات اقتصادی شهروندان نقش تعیین‌کننده‌ای
در احساس رضایت فردی و امنیت روانی افراد در کشورهای مختلف دارد،
بااین‌حال وضعیت مطلوب اقتصادی به تنهایی تضمین کنندهٔ خوشحال بودن شهروندان نیست.
برای مثال در آمار سال ۲۰۱۶ گالوپ، کشوری مثل سومالی با تجربهٔ سال‌ها جنگ ویران‌گر و فقر فراگیر،
در رتبهٔ ۷۶ جدول شادترین کشورها قرار گرفت در حالی که ایران در رتبه ۱۰۵ آن فهرست قرار داشت.
شادی در دین‌ها
آیین بودایی
شادی موضوعی اصلی در تعالیم بودایی است.
آیین یهودیت
شادی (عبری: שמחה) در یهودیت یک عنصر مهم در خدمت به خداوند است.
آیه کتاب مقدس «پروردگار را با خوشحالی پرستش می‌کند» شادی را در خدمت به خدا تأکید می‌کند.
در اسلام شیعی
شادی، فرح و سرور در آیات قرآن کتاب مقدس مسلمانان و روایات شیعه در هر دو مورد مثبت و منفی آمده‌است.
گاهی خوشحالان و شادی کنندگان ظالم را از محبت خدا خارج می‌داند، و گاهی بر خلاف آن، مردم را به سرور و شادی امر می‌کند.
گاهی شادی صفتی برای قارون و جهنمیان، و گاهی صفتی برای شهدا و بهشتیان به حساب آمده‌است.
بنابراین، شادی و خوشحالی به تنهایی بد نیست بلکه به آن سفارش شده
و سبب و علت شادی باعث خوب بودن یا بد بودن آن می‌شود.
برای مثال، شادی که باعث تمسخر شود، شادیِ بد محسوب می‌شود و حرام است.
برخی روایت‌ها نیز به نتیجه شادی اشاره می‌کند و می‌آورد:
«شخصی که باعث سرور مؤمن شود، دین و قرض او را ادا کند،
طعامی به او دهد، ناراحتی اش را بزداید، و … در واقع خدا و رسول او را شاد کرده‌است.»
معنای شادی در قرآن در قالب الفاظ « فَرح» و «سُرور» و «نَضرَه» حدود 28 بار بکار رفته است.
فرح در لغت مخالف حزن و اندوه، و همان شادی روح است که ناشی از رسیدن به مطلوب است.
گاهی هم فرح به معنی خوشحالی کاذب یا توهم خوشحالی به کار می‌رود.
معیار تشخیص و تمايز شادي پسنديده از شادي ناپسند، چنین معرفی شده
که هرگاه «فَرح» با یک قیدی ذکر شود، شادی پسندیده و مطلوب است.
(مانند: سوره آل عمران، آيه 170 و سوره یونس، آيه 58) و هرگاه بدون قید ذکر شود، شادی ناپسند مراد است.
البته اگر احساس شادی و شاد بودن، غیرارادی باشد، که هرچند دلیلِ آن ارادی است،
اما به این خاطر که خودِ این احساس، بدون قصد برای انسان به وجود می‌آید،
جزء اصل «مالایطیقون شده»، و زیرمجموعه حدیث رفع قرار می‌گیرد.
و از جمله: «به وسوسه در آفرینش اندیشیدن»، و «رشک ورزیدن تا زمانی که بر زبان یا دست جاری نشود»، می‌شود که غیرارادی هستند؛
و در فقه اسلامی حرام و ممنوع نمی‌باشند. پس شادی می‌تواند احکام مختلفی داشته باشد.
شادی، این نیست که همیشه احساس خوبی داشته باشیم
بعضی‌ها در این مواقع سؤالاتی شبیه به این را مطرح می‌کنند:
«آیا کسانی که همیشه کوکائین مصرف می‌کنند، افراد خوشحالی هستند؟»،
اگر تنها چیزی که نیاز داریم احساس خوشحالی همیشگی باشد باید در جواب گفت بله افراد خوشحالی هستند!
اما نگران نشوید قصد نداریم بگوییم برای اینکه به جمع خوشحالان بپیوندید کوکائین مصرف کنید!
آخرین تحقیقات علمی جواب کامل‌تری برای این موضوع مطرح می‌کند؛
افراد با خلق و خوی آرام و متعادل نسبت به کسانی که حد بالایی از شادی موقتی را تجربه می‌کنند
، سلامت روانی بالاتری دارند، چون مثل تمام احساساتی که تجربه می‌کنیم شادی کاذب هم هر اندازه به اوج برسد
به همان اندازه، افت می‌کند و حال بدتری را تجربه خواهیم کرد.
از طرف دیگر معمولا هنگامی که از افراد مختلف درباره‌ی اینکه چه چیزی به زندگی‌شان ارزش می‌دهد
سؤال می‌کنیم، به ندرت حرفی درباره‌ی خلق و خو و احساسات خود می‌زنند.
آدم‌ها معمولا به چیزهایی استناد می‌کنند که هویت‌شان را می‌سازد؛
چیزهایی مثل شغل یا روابط‌شان! از طرف دیگر همین یافته‌های علمی نشان می‌دهد
اگر بیش از حد روی تلاش برای شادی بیشتر و تجربه‌‌ی همیشگی حس خوب تمرکز کنید،
توانایی‌تان برای داشتن احساس خوب ضعیف‌تر می‌شود، بعد از این اتفاق، هیچ مقدار احساس خوب شما را راضی نمی‌کند.
از طرف دیگر آنچه شما انتظار دارید یعنی همان «شادی همیشگی» به لحاظ فیزیکی هم برای اغلب افراد امکان‌پذیر نیست.
هر چند با زندگی کردن زیر خط فقر، خوشحال بودن واقعا کار سختی است!
اما گذشته از این، به نظر نمی‌رسد شادی را هم بشود با پول خرید.
تصور کنید ناگهان ۵۰ میلیون تومان در سال افزایش درآمد داشته باشید، قبول دارم! من هم بودم هیجان‌زده می‌شدم!
اما این خوشحالی مقطعی فقط تا زمانی طول می‌کشد که توقعات جدیدی هماهنگ با این بودجه‌ی تازه پیدا کنید.
شما خوشحال شدید چون قبل از این توقعاتی داشتید که کمتر از درآمد جدید‌تان بود و حالا اوضاع تغییر کرده است.
شما خوشحال‌تر از قبل شدید چون پیش از این نمی‌دانستید قرار است پولدار‌تر شوید
حالا که فهمیدید خوشحال شدید وگرنه شاید قبلش هم به اندازه‌ی کافی خوشحال بوده‌اید.
این شرایط درباره‌ی تمام چیزهایی که هر فردی مدت‌ها در حسرت داشتنش بوده است، صدق می‌کند.
درباره‌ی خانه‌ی جدید، اتومبیل جدید، ابزارهای جدید و… اما شما بهتر از من می‌دانید
وقتی به هرکدام از این چیزها برسیم اولش شاد می‌شویم اما بلافاصله چیز دیگری می‌خواهیم
تا با داشتن آن چیز جدید بتوانیم دوباره خوشحال بشویم. اما یک مورد استثنا وجود دارد،
زمانی که پول‌تان را صرف تجربه با آدم‌های دیگر می‌کنید.
مثلا پول‌تان را برمی‌دارید و به تعطیلات و سفر می‌روید، مکان‌های تازه را می‌بینید
و اوقات هیجان‌انگیز و جذابی را با دوستان یا افراد خانواده‌تان می‌گذرانید،
در این‌صورت به مفهوم واقعی شادتر خواهید بود. اما چه می‌شود کرد،
به ندرت افراد این شادی‌ها را به کسب ثروت‌های بادآورده ترجیح می‌دهند.
شادی، مقصد نهایی نیست
ضرب‌المثل قدیمی «بالاخره رسیدیم»، اغلب برای بحث شادی صادق است،
هرکس در پی شادی باشد بالاخره روزی به آن می‌رسد!
اما برخلاف تصور عموم شادی مقصد نهایی نیست چون تمام شادی‌ها موقتی هستند.
مگر اینکه شما ژنتیکی فرد خوش‌شانسی باشید یا طبیعت شادی داشته باشید،
در واقع چیزی که مهم است شاد ماندن و حفظ بقای احساس شادی درون شماست که تلاش زیادی می‌خواهد.
بیشتر تکنیک‌های ابداع شده برای شاد بودن، مثل یادداشت‌های سپاسگزاری،
برای این است که شاد بودن جزو عادات ما باشد پس می‌توانید برای همه‌ی اتفاقات، یادداشت شکرگزاری بنویسید.
نه تنها برای یک اتفاق، بلکه برای تمام رویدادهای زندگی‌تان حتی آنها که مدت کوتاهی خوشحال‌تان کرده است
مثل ازدواج یا ترقی کردن، چون تمام این خوشحالی‌ها بعد از اینکه به آنها برسیم از بین می‌روند.
پس واقعا شادی چیست
تحقیقات نشان می‌دهد، شادی در واقع مجموع کیفیت دو احساس درونی ماست،
یکی حس رضایت ما (مثلا وقتی معنای واقعی کار یا عملکردمان را درک می‌کنیم)
و دیگری کیفیت احساسات خوبی است که در طول زندگی دریافت می‌کنیم،
که هردوی اینها منجر به شادی می‌شوند و هردو پدیده‌های نسبتا پایداری در زندگی هر فرد هستند.
زندگی ما ممکن است تغییر کند و خلق و خوی ما شاید مدام در نوسان باشد،
اما احساس شادی به‌صورت ژنتیکی پایدارتر از هر حس دیگری عمل می‌کند.
پس خبر خوب این است که با تلاش مداوم می‌توان در این مورد تعادل برقرار کرد.
بیایید به این قضیه هم مانند تنظیم وزن‌مان فکر کنیم:
اگر هر چیزی که نیاز دارید بخورید و فعالیت‌تان در حد نیاز باشد، بدن‌تان در یک وزن معین، ثابت می‌ماند.
حالا اگر کمتر از نیاز بدن‌تان غذا بخورید و بیشتر ورزش کنید، خوب وزن‌تان بر همین مبنا تنظیم می‌شود.
در صورتی که رژیم غذایی یا برنامه‌ی ورزشی تازه‌ی شما به بخشی از زندگی روزمره‌تان تبدیل شود،
وزن بدن‌تان در وضعیت جدید ثابت می‌ماند و کم و زیاد نمی‌شود اما اگر دوباره شروع کنید
به خوردن و ورزش کردن طبق برنامه‌ی قبلی، سرجای اول‌تان برمی‌گردید.
خوب شادی هم همین‌طور است.
شما توانایی این را دارید که کیفیت، چگونگی و میزان شادی‌تان را در اختیار خودتان بگیرید و عملکردی متناسب با آن داشته باشید.
می‌توانید عاداتی بلندمدت در زندگی‌تان ایجاد کنید،
عاداتی که زندگی و روزهای رضایت‌بخش‌تر، کامل‌تر و شادتری را برای‌تان به ارمغان بیاورند.
بهانه ی کوچک و روش های ساده برای خوشحالی
خوشحالی پدیده ای زودگذر است و به عوامل زیادی از آب و هوا گرفته تا موجودی حساب بانکی بستگی دارد.
معمولا نمی توان در مرحله ای ثابت از شادی و خوشحالی، باقی ماند و زندگی کرد…
برای گذر از اضطراب، عصبانیت، فشارعصبی، غم و… و رسیدن به شادی، راه های مختلفی وجود دارد.
که می توانید آنها را امتحان کنید و در لحظه های مختلف، احساس شادی، خوشحالی و آرامش داشته باشید.
1- در لحظه زندگی کنید
به جای فکر درباره گذشته و فردا در لحظه زندگی کنید. وقتی با خانواده شام می خورید،
با دوستان وقت می گذرانید، ورزش موردعلاقه تان را دنبال می کنید و … در همان لحظه ای که هستید، تمرکز کنید.
2- بلند بخندید
حتی انتظار یا تصور یک اتفاق شاد و بامزه می تواند میزان آندروفین و هورمون های
مربوط به شادی را افزایش و هورمون های استرس زا را کاهش دهد.
محققان دانشگاه کالیفرنیا، 16 مردی را مورد آزمایش قرار دادند. که معتقد بودند، فیلمی مشخص بامزه و خنده دار است.
به نیمی از آنها از 3 روز قبل خبر دادند این فیلم را تماشا خواهند کرد و نیم دیگر در بی خبری ماندند.
در 3 روز مانده تا نمایش فیلم و در لحظه نمایش آن، آندروفین مردانی که از 3 روز قبل، از نمایش فیلم خبردار شده بودند، 27 درصد بیشتر شده بود.
3- بخوابید و استراحت کنید
همه ما کسری خواب داریم. یک چرت کوتاه و گذراندن یک شب آرام، نسبت به ماساژها و حمام های طولانی مدت، مفیدتر است.
4- موسیقی گوش کنید
مطالعات نشان می دهد موسیقی بخش هایی از مغز را که در خوشحالی موثرند، فعال می کند.
در یک مطالعه ثابت شد افرادی که در زمان جراحی چشم، به موسیقی گوش داده اند،
ضربان قلب و فشارخون پایین تری نسبت به کسانی که در سکوت جراحی شده اند، دارند.
فراموش نکنید موسیقی آرامش بخش است.
5- مرتب کنید
تقریبا غیرممکن است وقتی تمام اطراف شما، پر از کاغذ، پرونده و مجله یا کمدتان در حال انفجار است
یا 6 ماه است اتاق یا دفترکارتان را مرتب نکرده اید، بتوانید فکر کنید یا راحت و آرام باشید.
کارهای نظافتی مثل جاروزدن، گردگیری، برق انداختن و… باعث نوعی تمرکز روی همان فعالیت می شود
و برای تمرکز بیشتر به شما کمک می کند.
6- نه بگویید
کارهایی که الزامی نیستند و لذتی هم ندارند، حذف کنید.
مثلا اگر در محل کار می توانید کارهای شلوغ را به دیگران بسپارید و تمرکز خود را روی پروژه های بزرگ تر بگذارید،
7- فهرست داشته باشید
در یک دفترچه، کارهای روزانه، ماهانه و اهداف خود را بنویسید و فهرست کنید.
بعد از رسیدن به هر هدفی یک علامت بزنید و خیال خودتان را راحت کنید.
8- در هر بازه زمانی صرفا یک کار انجام دهید
ادوارد لوارز، دانشیار روان پزشکی در دانشگاه دوک، در یک تحقیق متوجه شد
افرادی که چند کار را باهم انجام می دهند، فشارخون بالایی دارند.
پس به جای اینکه تلفن به دست، مشغول جمع آوری خانه شوید، اول مکالمه را تمام کنید بعد دست به کار شوید.
9- به طبیعت بروید
هوای تازه و ورزش در هوای خوب، نه تنها استرس را کم می کند و باعث آرامش می شود
بلکه حتی فعالیت های مرتبط با طبیعت، مثل باغبانی هم به رسیدن به این حال خوش کمک می کند.
10-اخبار روزانه را تنظیم کنید/ فیلتر کنید
برای یک هفته روزنامه نخوانید، کانال های تلویزیون را عوض کنید و کاری به تیترها و اخبار نداشته باشید.
در این مدت می توانید کمی به خودتان فکر کرده و نفسی تازه کنید.
11- با پرندگان خانگی سرگرم شوید
مطالعات نشان داده نگهداری از پرندگان خانگی در کاهش استرس موثر است.
در یک تحقیق، 240 زوج مورد مطالعه قرار گرفتند و معلوم شد،
آنهایی که از حیوان خانگی نگهداری می کنند، فشارخون و ضربان قلب پایین تری دارند.
12- هوا را خوشبو کنید
تحقیقات نشان می دهد تاثیر مثبت بو، درمانی برای کاهش استرس واقعی است.
در یک تحقیق، افرادی که در فضایی با عطر رزماری تنفس می کردند، اضطراب کمتری داشتند،
دقت و تمرکزشان بالاتر بود و راحت تر و سریع تر محاسبات ریاضی انجام می دادند.
خوشبو کننده های هوا و شمع های معطر را به زندگی تان وارد کنید.
13- بازار بورس را بی خیال شوید
یک گزارش فصلی ساده کافی است تا فشارخون شما بالا برود.
محققان چینی دریافته اند ارتباط مستقیمی بین جریان روزانه بازار بورس و سلامت افرادی که آنها را دنبال می کنند، وجود دارد.
سرمایه گذاران دانا می دانند زمان، زخم های مالی را ترمیم می کند، پس به سرمایه گذاری خود زمان بدهید.
14- به مکان های ساکت بروید
کتابخانه ها، باغ ها، موزه ها و محل های عبادت جزایر صلحی می سازند که در دنیای عصبی امروز کمتر پیدا می شود.
یک محل ثابت نزدیک خانه خود پیدا کنید و گاهی به آنجا پناه ببرید.
15- داوطلب شوید
کمک به دیگران به شما کمک می کند مشکلات خود را بهتر ببینید و با دیگران تعامل بیشتری داشته باشید.
تحقیقات نشان می دهد کارهای داوطلبانه هر 6 بخش رفاه را که شامل خوشحالی، رضایت از زندگی،
حس تسلط بر زندگی، سلامت فیزیکی و مقابله با افسردگی است، تقویت می کند.
16- تنها وقت بگذرانید
اگرچه روابط عاشقانه پادزهر استرس است، اما گاهی باید به خودتان وقت دهید و تنها باشید تا دوباره شارژ شوید.
17- با تمرکز حواس قدم بزنید
ورزش بهتر از دارو استرس را از بین می برد. قدم زدن با تمرکز روی فکرها و ایده هایی برای زندگی بهتر، امیدوار و آرام?تان می کند.
18- روابط دوستانه را از یاد نبرید
یک تحقیق روی 1300 زن و مرد نشان داد آنها که دوستان نزدیک و معاشران زیادی دارند،
فشارخون پایین تری نسبت به کسانی که منزوی و گوشه گیر هستند، دارند.
روابط دوستانه تان را گسترده و دوستان خوبی برای خود پیدا کنید.
19- از روح خود مراقبت کنید
طبق مطالعات مختلف، افراد با ایمان واقعی، انسان هایی خوشحال ترند که با مشکلات آرام تر برخورد می کنند.
ایمان برای شما یک زندگی بامعنا همراه حس پذیرفته شدن، محبوب بودن و آرامش می دهد.
20- نعمت های خود را بشمارید
افرادی که هرروز برای جنبه های مثبت زندگی خود وقت می گذارند و به آنها فکر می کنند،
نسبت به دیگران رفاه بیشتری احساس می کنند.
