چگونگی پانسمان زخم

پانسمان زخم  

پانسمان را قرار دادن پوشش حفاظتی برروی زخم می گویند، که مهمترین شرط آن استریل بودن پانسمان است هدف از پانسمان زخم تسهیل در بهبودی زخم، پیشگیری از عفونت، جلوگیری از خونریزی، کمک به فرایند التیام زخم، عایق دما، حفظ رطوبت زخم و حفاظت زخم از صدمات مکانیکی است. با آرسینه همراه باشید.

اهداف پانسمان

1.      کمک به کنترل خونریزی

2.      جذب خون و ترشحات زخم

3.      جلوگیری از آلودگی زخم

4.      حفاظت زخم از میکروبها و صدمات در طول التیام

5.      نگهداری زخم

انواع پانسمان

•      پانسمان باز

در این نوع پانسمان پس از شستشوی زخم و استفاده از داروی مناسب روی آن پوشیده نمی شود. در صحنه حادثه چندان کاربرد ندارد و در درمانگاه ها و مراکز درمانی به کار گرفته می شود.

•       پانسمان بسته

در این نوع پانسمان پس از اقدامات ضروری روی آن توسط گاز استریل یا مواد مشابه پوشانده می شود.

•      پانسمان‌های جدید شامل

آلژینات، هیدروکلوئید، فوم، هیدروژل و فیلم ترانسپارنت می‌باشد؛ که هر یک بعلت دارا بودن بعضی از ویژگی‌های یک پانسمان مطلوب مورد توجه می‌باشند.

•         پانسمان‌ چسبدار یا چسب‌ زخم ‌

برای‌ پوشاندن‌ خراش‌ها و بریدگی‌های‌ کوچک‌ به‌ کار می‌روند.

•          پانسمان‌ استریل ‌

ازیک‌ لایه‌ پانسمان‌ متصل‌ به‌ یک‌ باند رولی‌ تشکیل‌ وکاملاً در یک‌ پوشش‌ محافظ‌ پیچیده‌ شده‌اند.

•      پوشش‌ چشمی‌ استریل ‌

برای‌ محافظت‌ از چشم‌ آسیب‌ دیده‌ به‌ کار می‌روند، که گاها به یک باند برای استحکام بیشتر همراه است

ابزار مورد نیاز پانسمان

گاز یا تنزیب استریل : پارچه توری مخصوص در اندازه های مختلف می باشد.
پد : لایه هایی از پنبه و گاز و یا پارچه دیگر است که قدرت جذب ترشحات را دارد.
باند و چسب : برای ثابت کردن پانسمان از آن استفاده می شود.
پنس ، قیچی و رسیور
مواد ضد عفونی کننده و تمیز کننده مانند سرم و بتادین

مراحل پانسمان زخم

1.نوار چسب یا بسته بندی (بسته به محل قرارگیری زخم ؛ برش نوار یا بسته شدن آن زودتر از موعد باعث سهولت در کار می شود. همچنین، اگر قبلاً هرگز پانسمان مخصوص زخم را عوض نکرده اید، به نحوه پانسمان قبلی توجه داشته باشید بنابراین می توانید از مدل قبلی برای انجام پانسمان جدید پیروی کنید.( دستان خود را بشویید و خشک کنید. سپس یک جفت دستکش استریل بپوشید.

2.پانسمان قدیمی زخم را بردارید. پانسمان زخم قدیمی را با احتیاط شل کنید، سپس آن را بردارید. برای شل شدن قسمتهای چسبناک از کمی سرم شستشو استفاده کنید. مراقب باشید به نخهای بخیه ای را که جراح برای بستن زخم استفاده کرده صدمه نزنید.

3. زخم را تمیز کنید. با سرم شستشو و یک گاز استریل به دقت و آرامی زخم را بشویید (این کار را به آرامی انجام دهید، شستشو باید بلافاصله بعد از برداشتن پانسمان قبلی باشد تا تمیزی محیط زخم حفظ شود) . گاز را با سرم شستشو مرطوب کرده و هرگونه خون قابل مشاهده یا مایعات دیگر را از روی  زخم با دقت تمیز کنید.

4. بگذارید زخم خشک شود. در حالی که منتظر هستید، زخم را از نظر علائم عفونت بررسی کنید.

5.پانسمان جدید را استفاده کنید. ابتدا پماد آنتی بیوتیک به زخم بزنید، سپس با استفاده از پانسمانهای استریل آماده روی زخم را بپوشانید، برای حفاظت بیشتر از بافتهای بستر زخم می توانید از چند گاز اضافی بر روی زخم و یا پانسمانهای فو استفاده کنید.

6.پانسمان را بخوبی روی زخم فیکس کنید. بسته به محل قرار گرفتن زخم، این کار را با استفاده از نوار چسب یا بانداژ انجام دهید. اگر از نوار استفاده می کنید، آن را به دو یا چند لبه پد بزنید تا محکم باشد. اگر از باند استفاده می کنید، آن را به خوبی بدور پانسمان بپیچید تا محکم اما راحت باشد.

کار شما تمام شد! پانسمان باید حداقل دو بار در روز یا هر زمان که پانسمان به ترشحات زخم آغشته شد، عوض شود.

بخاطر داشته باشید که پانسمان افراد دیابتی یا کسانی که بیماریهای زمینه ای دارند که ترمیم زخم را تحت تاثیر قرار می دهد حتما باید زیر نظر کلینیکهای تخصصی درمان زخم انجام شود تا صدمات و عوارض بعدی جلوگیری شود.

توصیه‌هایی درباره پانسمان زخم

– بتادین با نام (پوویدون آیوداین)‌ یک محلول میکروب‌کش قوی بوده و می‌تواند تمام انواع باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها را نابود سازد. نکته بسیار مهم آن که این محلول تا زمانی که روی پوست خشک نشود، هیچ اثری ندارد.

– از نفوذ بتادین به داخل زخم باز خودداری کنید، چراکه به دلیل داشتن املاح ید ممکن است موجب حساسیت در افراد شود.

– برای پوشاندن زخم از پنبه استفاده نکنید، چراکه اغلب پنبه‌ها غیراستریل هستند.

– بدون نظر پزشک از پماد آنتی‌بیوتیک استفاده نکنید، چراکه پماد جلوی خون‌گیری بافت اطراف زخم را گرفته و ترمیم را به تعویق می‌اندازد.

– در صوتی که زخم عمیق، خونریزی شدید و دو لبه زخم به‌هم نمی‌رسند، برای بخیه زدن به بیمارستان مراجعه کنید.

– تعویض پانسمان را هر روز و اگر مرطوب یا کثیف شد، زودتر انجام دهید.

– از کندن دلمه زخم اجتناب کنید، چراکه ترمیم را مختل می‌کند و خطر عفونت را افزایش می‌دهد.

– اگر محلول ضدعفونی‌کننده در دسترس نبود، برای تمیزکردن زخم از آب و صابون استفاده کنید.

عسل، ماده مناسبی برای بهبود و پانسمان زخم‌ها است

استفاده از عسل در پانسمان زخم‌ها باعث از بین بردن بوی بد زخم شده و در هنگام تعویض پانسمان نیز به زخم نچسبیده و درد کمتری را برای بیماران ایجاد می‌کند. همچنین ریختن عسل روی زخمی که خونریزی دارد، باعث بند آمدن سریع خون‌ریزی می‌شود.

به این ترتیب، عسل ماده مناسبی جهت مراقبت و پانسمان زخم‌ها به شمار می‌آید.

بر اساس تحقیقاتی که در کشور نیوزلند انجام گرفت، عسل خاصیت ضدباکتری و ضد قارچ داشته و برای درمان زخم‌های پوستی، زخم‌های دیابتیک، سوختگی‌ها، جوش، آکنه، زخم‌های فشاری، ترک‌های پوستی، اگزما، زخم‌های گوارشی و زخم‌های ناشی از هلیکوباکترپیلوری مفید است.

از عسل می‌توان برای درمان درد گلو، سرماخوردگی و شست و شوی دهان و گلو نیز استفاده کرد.

برای التیام هر چه سریع‌تر زخم نیاز به یک محیط مرطوب است و از آنجا که در محیط مرطوب، باکتری‌ها فعالیت بیشتری دارند، عسل نیز می‌تواند یک محیط مرطوب عاری از میکروب را برای ترمیم بدون عارضه زخم فراهم کند.

عسل به علت داشتن هیدروژن پراکسید، خاصیت آنتی باکتریال داشته و باعث تمیز کردن زخم از میکروب‌ها می‌شود. عسل به علت از بین بردن سریع باکتری‌ها، از تولید آمونیاک در زخم جلوگیری کرده و بوی بد از زخم متساعد نمی‌شود. همچنین هنگام تعویض پانسمان به علت این که عسل محیط مرطوب ایجاد کرده، پانسمان به زخم نمی‌چسبد و درد کمتری برای بیماران ایجاد می‌کند.

عسل باعث ترمیم زخم‌ها می‌شود، بدون این که جای زخم و بافت اضافی ایجاد شود. همچنین کمتر نیاز به عمل جراحی گرفت (پیوند) دارد. در نتیجه عسل ماده مراقبتی مناسبی در ترمیم و پانسمان زخم‌ها به شمار می‌آید