کمک های اولیه حوادث ناشی از آب
کمک های اولیه حوادث ناشی از آب

باکمک های اولیه حوادث ناشی از آب آشنا شوید

همانطور که مي دانيم ، سيل از بلاياي طبيعي است که همه ساله در گوشه و کنار جهان اتفاق مي افتد و باعث خسارت هاي مالي و جاني زيادي مي شود دستورالعمل هايي که در چنين موارد اضطراري لازم است اجرا شود به شرح زير است :

اقدامات لازم بعد از وقوع سيل

1. با مناطق سيل زده آشنا شويد . اگر در اين موارد مطمئن نيستيد ، با مرکز جمعيت هلال احمر محل خود تماس بگيريد .
2. براي کسب اطلاعات و دستورالعملهاي لازم به راديو گوش دهيد .
3. به افراد آسيب ديده ، کمک هاي اوليه را برسانيد و در صورت نياز از ديگران کمک بخواهيد .
4. از منطقه سيل زده دور شويد ، مگر آنکه از شما درخواست کمک شده باشد ، يا اينکه بتوانيد کمک کنيد .
5. از سيم هاي آويزان برق و منابع اصلي آب و شبکه هاي تخريب شده فاضلاب ، دور شويد و اين موارد را به مقامات مسئول گزارش دهيد 
6. سيل به خطوط برق آسيب مي رساند و موجب بروز آتش سوزي مي شود . اين تخريب مي تواند آتش سوزي در انبارهاي حاوي مواد سوختي را گسترش دهد .
7. سعي کنيد شعله هاي کوچک را خاموش کنيد و به سرعت با آتش نشاني و اورژانس تماس بگيريد .
8. منابع تخريب شده آب ممکن است باعث کاهش فشار آب شوند ، لذا هنگام فرونشاندن حريق به اين نکته توجه کنيد .
9. مراقب مارهاي در منطقه سيل زده باشيد ، زيرا سيل مارها را از لانه بيرون مي کشد.

سيل شهري

سيل در مناطق شهري خطراتي را در بردارد كه بايد در طول عمليات نجات آنها را در نظر داشت
در ميان آنها ميتوان به موارد زير اشاره نمود :

آلودگي وموضوعات مواد خطرناك:

تعريف هر نوع سيل به بخشي از مواد خطرناك اطلاق ميشود ، اما اغلب مناطق شهري به طور قابل ملاحظه اي بيشتر تهديد به آلودگي ميكنند ،
از جمله :
1- مدفوع انسان و حيوان
2- باكتري و سايرعوامل بيماري زاي منتقل شونده از راه آب
3- اسيد و مواد قليايي
4- ترشحات شيميايي و خالي كردن مواد شيميايي به طور غير قانوني (فاضلاب صنعتي)
5- مواد شيميايي خشك بدست آمده از انبارها و زيرزمينها
7- خانواده پلي كربنيدها
8- سوختهاي هيدروكربن ( گاز ،نفت ، بنزين و…. )
9- سم دفع آفات و موادشيميايي كشاورزي
10- مواد شيميايي معمولي
11- جسد انسان و لاشه حيوانات
مناطق صنعتي وكشاورزي بايد به خاطر مواد خطرناك و آلوده كننده با دقت بيشتري نظارت شوند .
موارد زير را كنترل نماييد:
1-پلاكاردها و برچسبها ، طرح و شكل ظروف نگهداري مواد

2-اسناد بارگيري از جمله طرحهاي مديريت مواد خطرناك و برگه هاي اطلاعات درباره ايمني مواد
3- ويژگيهاي فيزيكي و كميّت مواد

آشنايي با وظايف گروه امداد به هنگام ديدن فردی در آب

وظيفه اولين نفري كه در طول رودخانه يا دريا مشاهده مي كند كه كسي در آب در حال غرق شدن قرار دارد و نمي تواند از طريق به آب زدن به او كمك كند و شاهد غرق شدن يك نفر مي باشد اولين اقدامي كه بايد انجام دهد فرستادن وسيله اي در آب به طرف نفر غريق مي باشد و ضمن انجام اين عمل با فرياد تقاضاي كمك مي كند بارها مشاهده شده كه نفربدون اطلاع خود را به آب مي زند ولي قبل از رسيدن به غريق خود را در حال غرق شدن مي بيند.
اين كار بسيار اشتباه نيز مي باشد نفرات بايد در اين مورد به نحوه كمك رساني قبل از اينكه به آب بروند آگاهي كامل داشته باشند.

آشنايي با شيوه نجات فرد و انتقال آن به خشكي

جهت آشنايي با شيوه نجات و انتقال نفر به خشكي چندين طريق وجود دارد اين بستگي به جريان آب و شرايط هوا و منطقه نيز دارد كه در بخش آشنايي با وسايل نجات توضيح داده مي شود.

غرق شدگي

غرق شدگي از علل مرگ و مير بچه ها و نوجوانان است . عوامل زمينه ساز عبارتند از : بيماري صرع ، عقب ماندگي ذهني ، نداشتن آشنايي کافي با قوائد شناگري ، افزايش استفاده از قايق هاي روباز و تندرو به خصوص شنا در مناطق حفاظت نشده .
غرق شدگي هنگامي اتفاق مي افتد كه كسي در مايعاتي مثل آب تنفس كند نشانه هاي غرق شدگي ممكن است در اثر مايع استنشاق شده يا با اسپاسم رفلكسي در حنجره اتفاق بيفتد
در 10 تا 20 درصد از غرق شدگي هاي واقعي، فرد به دليل اسپاسم رفلكسي جان خود را از دست مي دهد و هيچ مدركي دال بر آسپيراسيون (تنفس در مايع) وجود ندارد. آسپيراسيون آب تميز تعادل الكتروليتي بدن را به هم زده و باعث پاره شدن گلبولهاي خون مي شود. آسپيراسيون آب مايع را به داخل ريه ها و از آنجا به جريان خون كشانده و موجب تورم ريوي (تجمع مايع در ريه ها) مي شود.

علائم و نشانگان

نشانه هاي غرق شدگي عبارت است از : سرفه، خفگي، استفراغ، تنفس بريده بريده gasping، تنگي نفس، لبهاوزبان كبود، دندان قروچه، خلط كف آلود، نبض ضعيف، تنفس ضعيف، قطع تنفس و اغماء

اقدامات اوليه :

در مواجه به فرد غرق شده ، بايد ابتدا وي را به کمک وسايلي از قبيل حلقه نجات ، تکه الوار يا طناب بلند از آب خارج کرد . بايد اين نکته را در نظر داشت که تنها زماني فرد مي تواند مستقيماً اقدام به نجات مصدوم کند که ، اولاً دوره آموزش نجات غريق را گذرانده باشد و ثانياً از نظر بدني به اندازه کافي قوي باشد ، چرا که امکان غرق شدن يک ناجي فاقد صلاحيت بسيار زياد است .

بعد از بیرون اوردن مسدوم

بايد بلافاصله پس از خروج مصدوم بيهوش از آب ، دهان وي را از گل و لاي و شن پاک کرد . نبايد وقت را براي خارج کردن آب از ريه ها و معده هدر داد . به وضعيت تنفسي و ضربان قلب دقت شود . چنانچه تنفس خودبخودي از کار افتاده است ، فوراً تنفس مصنوعي شروع شود و چنانچه ضربان قلب از کار ايستاده است به سرعت ماساژ قلب به طور صحيح و اصولي انجام گردد . در اوايل تنفس مصنوعي قدري مشکل است ولي با جذب آب به بدن ، تنفس دادن راحت تر مي شود . اگر طي عمليات احياء فرد مصدوم استفراغ کرد ، فوراً او را به پهلو برگردانده تا مواد مستفرغه وارد ريه ها نشود. در چنين مواردي فرد مصدوم را به شکم خوابانيده و دست هاي خود را به صورت ضربدر به دور شکم حلقه نمايد و مختصري بالا بکشد تا هوا و آب از معده اش خارج شود . بايد توجه داشت اين عمل تنها در مواردي که اشکال تنفسي وجوددارد، انجام شود .
نکته :
در فردي که به داخل آب هاي کم عمق شيرجه رفته و با سر به زمين برخورد کرده است ، خطر قطع نخاع گردني و فلج اندامها وجود دارد ، در مواجهه با چنين مواردي هنگام جابجايي و عمل احياء‌ بايد بسيار احتياط نموده و سعي کرد تا کوچکترين حرکتي به سر و گردن وي وراد نشود .

در خاتمه بايد متدکر شد تمام افراد غرق شده پس از نجات و اقدامات اوليه حتي اگر کاملاً‌ هوشيار باشند ، بايد به سرعت به بيمارستان منتقل شوند ، چرا که آب جذب شده مي تواند عوارض خطرناک و کشنده اي براي فرد داشته باشد .
عوارض جانبي: آسيب ريوي، ورم مغزي، نارسايي كليه، آسيب قلبي

نجات‌ غريق

حوادثي‌ كه‌ اطراف‌ آب‌ رخ‌ مي‌دهند، ممكن‌ است‌ افرادي‌ از هر گروه‌ سني‌ را گرفتار كنند. كودكان‌ كم‌سن‌ حتي‌ در آب‌هاي‌ بسيار كم‌عمق‌ هم‌ در معرض‌ خطر هستند. با اين‌ حال‌، اكثر موارد غرق‌شدگي‌ شامل‌ افرادي‌ است‌ كه‌ مشغول‌ شنا در جريان‌هاي‌ قوي‌ يا آب‌ها بسيار سرد بوده‌اند و يا پس‌ از مصرف‌ الكل‌، به‌ شنا يا قايق‌سواري‌ پرداخته‌اند.

خطرات‌ آب‌ سرد

آب‌هاي‌ آزاد حتي‌ در تابستان‌ هم‌ سرد هستند. درجه‌ حرارت‌ دريا از 15-5 درجه‌ سانتيگراد متغير است‌؛ آب‌هاي‌ داخلي‌ حتي‌ مي‌توانند (از اين‌ هم‌) سردتر باشند. آب‌ سرد، خطرهاي‌ پيش‌ روي‌ غريق‌ يا منجي‌ غريق‌ را افزايش‌ مي‌دهد چون‌ مي‌تواند منجر به‌ موارد زير شود:
نفس‌ نفس‌ زدن‌ غيرقابل‌ كنترل‌ در زماني‌ كه‌ شخص‌ وارد آب‌ مي‌شود و به‌ دنبال‌ آن‌، خطر استنشاق‌ آب‌افزايش‌ ناگهاني‌ فشار خون‌ كه‌ مي‌تواند زمينه‌ساز حمله‌ قلبي‌ باشد.

ناتواني‌ در شنا كردن‌ به‌طور ناگهاني‌

كاهش‌ درجه‌ حرارت‌ در صورتي‌ كه‌ شخص‌ مدت‌ زيادي‌ در آب‌ بماند يا با وزش‌ باد مواجه‌ شود.
دسترسي‌ به‌ غريق‌ در صورت‌ امكان‌، از ورود به‌ آب‌ براي‌ نجات‌ غريق‌ خودداري‌ كنيد. در عوض‌، يك‌ شي‌ء دراز مثل‌ يك‌ قطعه‌ چوب‌ را نگه‌ داريد تا غريق‌ بتواند آن‌ را بگيرد، سپس‌ وي‌ را به‌ سوي‌ خشكي‌ بكشيد.

احتياط!

اگر غريق بيهوش است، وي را كاملاً از آب بيرون آوريد و طوري جا به جا كنيد كه سرش پايين‌تر از قفسه سينه‌اش قرار گيرد تا در صورتي كه استفراغ كرد، از راه‌هاي تنفسي محافظت كرده باشد.

آنچه‌ شما مي‌توانيد انجام‌ دهيد

اولين‌ اولويت‌ شما آن‌ است‌ كه‌ با كمترين‌ خطر، غريق‌ را به‌ سطحي‌ خشك‌ منتقل‌ كنيد. بي‌خطرترين‌ راه‌ براي‌ نجات‌ يك‌ غريق‌، آن‌ است‌ كه‌ خود روي‌ خشكي‌ بمانيد با دست‌ خود يا يك‌ تكه‌ چوب‌، شاخه‌ يا طناب‌، او را از آب‌ بيرون‌ بكشيد؛ راه‌ ديگر آن‌ است‌ كه‌ يك‌ تيوب‌ به‌ سوي‌ غريق‌ پرتاب‌ كنيد. اگر يك‌ منجي‌ غريق‌ كارآزموده‌ هستيد و يا غريق‌ بي‌هوش‌ است‌، ممكن‌ است‌ مجبور باشيد به‌ آب‌ بزنيد يا به‌ سمت‌ غريق‌ شنا كنيد و وي‌ را به‌ سمت‌ خشكي‌ بكشيد. به‌ آب‌ زدن‌ بي‌خطرتر از شنا كردن‌ است‌. وقتي‌ غريق‌ را از آب‌ خارج‌ كرديد، در صورت‌ امكان‌ وي‌ را در برابر وزش‌ باد محافظت‌ كنيد تا بدن‌ او بيش‌ از پيش‌ دچار لرز نشود. سپس‌ اقدامات‌ درماني‌ مربوط‌ به‌ غرق‌شدگي‌ را اجرا كنيد و عوارض‌ مربوط‌ به‌ سرماي‌ شديد را مداوا كنيد (مبحث‌ « كاهش‌ دماي‌ بدن‌ » را ببينيد). حتي‌ در صورتي‌ كه‌ به‌نظر مي‌رسد غريق‌ كاملاً بهبود يافته‌ است‌، شرايط‌ انتقال‌ يا بردن‌ وي‌ به‌ بيمارستان‌ را مهيا كنيد. در صورت‌ لزوم‌ و يا در صورتي‌ كه‌ كاملاً دستپاچه‌ شده‌ايد، آمبولانس‌ درخواست‌ كنيد.

قوائد كلي در عمليات جستجو نجات در آبهاي خروشان

1- از پوشيدن لباسهاي گشاد و سنگين خودداري نماييد . لباس سنگين و خيس روند شنا را مختل ميسازد و درآب گرمي بدن را حفظ نمينمايد. هنگامي كه در آب هستيد به منظور حفظ دما ومحافظت از بدن خود از لباس مرطوب يا لباس غواصي استفاده نماييد.
2- وارد آب جاري نشويد ، مگر اينكه ديگر چاره اي نداشته باشيد . هر نجات غريقي كه به وسيله قايق يا با شنا كردن وارد آب جاري ميشود ، به شدت ميزان خطربراي خود را افزايش ميدهد . اين امر به ويژه درمورد افراد كم تجربه
كه اغلب مجبور به نجات خودشان ميشوند ، صادق است.
3- چنانچه ميخواهيد وارد آب شويد خود را به طناب نبنديد .اغلب وجود موانع كوچك در مسير يا رها شدن طنابي كه نجات غريق به پاهايش بسته موجب ميشود تا وي به زير آب فرو رفته و براثر شدت جريان آب در همانجا گير كند.
4 – جليقه نجات را بپوشيد(وسيله شناور شخصي) مهمترين بخش تجهيزات ايمني شخصي براي عمليات نجات تا عمق3متري يا كمتر آب جاري به شمار مي آيد . استفاده جليقه نجات نعلي شكل درجريان تند آب مجاز نيست.
5- قبل از بروز هرگونه حادثه ، آموزش مناسب و تمرين كافي داشته باشيد . هيچ جايگيزيني براي آموزش عملي وجود ندارد . فقط مربيان ماهر و داراي صلاحيت ، آموزشهاي خاص در جريان تند آب را ارائه ميدهند .

ارزيابي خطر

اجراي عمليات نجات در جريان تند آب بسيار خطرناك است ، درصورت امكان كنار ساحل بايستيد .
روشهاي عمليات نجات از خطر كوچك گرفته تا خطر بزرگ عبارتند از:
سعي كنيد با صحبت كردن با قرباني وي را تحت تاثير قراردهيد تا خود را نجات دهد. دروهله اول تلاش نمائيد كه عمليات نجات كنار ساحل صورت پذيرد
سپس : با كمك يك قايق اقدام به نجات نمائيد:
آنگاه : به عنوان آخرين چاره ، وارد آب شويد و با شنا كردن عمليات نجات را ادامه دهيد.
انتخاب هليكوپتردرعمليات نجات پرخطراست وتنها زماني ميتواند مورد استفاده قرارگيرد كه روشهاي ديگر نتواند مؤثر واقع شوند.
درعمليات نجات هر يك از موارد زيررا به خاطر داشته باشيد: خود را به يك تخته چوب برسانيد ، ديرك يا نردباني را براي مصدوم فراهم نماييد.
طنابي را به طرف مصدوم پرتاب كنيد.مصدوم را بوسيله پارو از آب بيرون كشيده و به داخل قايق بياوريد.براي نجات از طريق شنا كردن مستقيما” وارد آب شويد.
به طورکلی از سريع ترين و کم خطرترين وساده ترين روش نجات متناسب با وضعيت استفاده نمائيد . در وهله اول از ايمني خود مطمئن شويد و سپس در مورد امنييت همكاران خود و مصدوم اطمينان حاصل نماييد.